Mededogen en vergeving
Leef je met anderen mee? Of kijk je weg als je iemand ziet worstelen, probeer je hun moeilijkheden te negeren en probeer je misschien je aandacht bij je eigen zaken te houden?
De mate waarin we kunnen meeleven met onze medemensen hangt sterk af van onze eigen ervaring. Iemand die ernstig ziek is geweest, kan zonder enige moeite het lijden voelen van iemand die door ziekte gekweld wordt. Iemand die eenzaamheid heeft gekend, kan het verdriet herkennen van iemand die geïsoleerd is. Wie de pijn van onbeantwoorde liefde heeft doorstaan, kent de brandende koorts van een ware Majnun. Degene die het heengaan van een dierbaar iemand heeft gekend, kan de woordeloze rouw van een ander begrijpen. Maar wat onze ervaring ook is, ons medeleven is altijd beperkt door de horizon van onze eigen individualiteit. Alleen de Divine Presence, het Goddelijke dat altijd aanwezig is, heeft geen grenzen; het Goddelijk Bewustzijn is alles doordringend en kent daarom al het lijden, alle moeilijkheden, al het verdriet en de pijn en droefheid die menselijke wezens ervaren.
Het is op grond hiervan een kleine stap om te zeggen dat in dit bewustzijn de oorsprong ligt van het goddelijk mededogen. Door de millennia heen hebben verlichte zielen welsprekend verhaald over Gods mededogen en ons aangespoord erin te geloven en erop te vertrouwen, maar het is een boodschap die vaak meer als theorie dan als werkelijkheid is ontvangen. Velen gaan ervan uit dat God zich weinig aantrekt van onze moeilijkheden, dat Hij ver verwijderd is van onze weg vol doornen. Wat ons doet twijfelen is wellicht dat we niet merken dat wanneer wij lijden, God ook lijdt – elke pijn, elk verdriet wordt zelfs duidelijker op het oneindige bewustzijn geschreven dan in ons beperkte deel van bewustzijn. Ons bewustzijn is afgestompt door ons gebrek aan heldere waarneming; Waarheid echter is niet door deze wazige focus geïsoleerd.
Bovendien is er een aspect aan goddelijk mededogen dat voor de mens moeilijk te doorgronden is, en dat ligt in Gods rol als Schepper. Ons is verteld dat God een verborgen schat was die gekend wilde worden, en uit die wens ontstond de scheppingsimpuls. Alles ontstond zodat de Ene ontdekt kon worden in een oneindig vreugdevol moment van thuiskomst. De onbegrensde kracht van liefde bracht de zich steeds verder ontvouwende caleidoscoop van vormen voort waardoor het geïndividualiseerde bewustzijn kan evolueren naar het verwerkelijken van Eenheid. Maar die manifestatie draagt inherent de last van beperking en lijden. Menselijke ouders weten hoe pijnlijk het is als hun zorg pijn veroorzaakt bij hun kinderen. De kindertijd is vol fysieke situaties waarin de oplossing extra pijn vereist – denk aan het losrukken van een melktand of het zetten van een gebroken bot. Aan de hand daarvan kunnen we ons de diepte van het mededogen van de Schepper voorstellen, die door liefde een schepping heeft gemaakt waarin de tegenpolen van vreugde en verdriet in evenwicht zijn en licht onvermijdelijk wordt gemarkeerd door schaduwen. We proberen om de regenwolken heen te vliegen en de zonnestralen op te zoeken, maar beide zijn onvermijdelijk. Alleen als we ons overgeven aan de armen van de Goddelijke Schepper vinden we troost en rust in het hart van mededogen.
En zoals we weten uit onze eigen menselijke relaties, maakt mededogen mogelijk dat vergeving vrijelijk gaat stromen. We zijn allemaal onvolmaakt; perfectie is alleen mogelijk als we onszelf vergeten in de Ene. Daarom schieten we allemaal te kort voor het doel waartoe de Goddelijke Perfectie ons oproept. Maar in Vadan Boulas vinden we de uispraak “Perfectie vergeeft en beperking oordeelt”. Als we weten dat iemand een moeilijk pad heeft bewandeld, en hij of zij maakt de minste verontschuldiging of toont het geringste teken van berouw, dan zal ons mededogen voor zijn of haar situatie met vergiffenis reageren. In de Goddelijke Aanwezigheid bereikt deze vorm zijn perfectie. In Vadan Chalas vinden we: “De mooiste vorm van de liefde van God is Zijn mededogen, Zijn goddelijke vergeving.” Vergeving wacht op ons, als we er maar oprecht naar zoeken.
Vertaling Kariem Maas