Waardigheid
Met de dag lijkt de wereld meer en meer te lijden onder pijn en wanorde. En we barsten vaak van frustratie als we zoeken naar een manier om te helpen. Als het soefipad ons in ons eigen leven iets heeft gegeven – meer begrip van onszelf en van het doel van het leven, of een grotere gevoeligheid voor anderen, of misschien wat verlichting van de ellende die we teweegbrengen en onszelf aandoen – dan willen we deze lessen natuurlijk met zoveel mogelijk mensen delen. Maar hoe?
Ieder mens heeft een eigen cirkel met contacten en invloed, en hoe we daarbinnen werken zal altijd afhangen van onze aard en omstandigheden. Het is misschien mogelijk om met onze vrienden en kennissen over de Soefi Boodschap te praten, of om spirituele principes tot leven te brengen in ons werk of onze bezigheden, maar hoe dan ook zal alles wat we doen bij onszelf moeten beginnen. We kunnen misschien wel een groot aantal volgers op sociale media creëren en duizenden kliks verzamelen, maar als we zelf niet ontwikkeld zijn, zal wat we zeggen over spirituele waarheid geen betekenisvolle verandering in de wereld teweegbrengen.
Misschien is dit de reden waarom Hazrat Inayat Khan grote nadruk legde op wat hij ‘de kunst van de persoonlijkheid’ noemde. Dit houdt het meesterschap in dat elke kunstenaar moet verwerven om – met welk medium dan ook – ons idee van Goddelijke schoonheid weer te geven, in plaats van oppervlakkige glamour om het stinkende moeras van zelfzuchtigheid te proberen te maskeren. Wat de kunst van de persoonlijkheid onderscheidt van andere kunsten – schilderkunst of poëzie of beeldhouwkunst, bijvoorbeeld – is dat het medium, ons eigen wezen, levendiger en expressiever is. En om dezelfde reden is de beheersing van de kunst van de persoonlijkheid veel moeilijker te verwerven.
Om een persoon te worden, want alleen de echte kunstenaar van de persoonlijkheid verdient zo’n kwalificatie, zijn er veel kwaliteiten die we kunnen cultiveren: vrijgevigheid, tact, gastvrijheid, consideratie, bescheidenheid en moed zijn er een paar van. Een deugd die gemakkelijk over het hoofd wordt gezien en zeldzaam is in de wereld van vandaag, en die een zeer heilzame invloed zou kunnen uitoefenen op alle aspecten van het leven, is waardigheid.
Wat bedoelen we met waardigheid? En waarom zouden we die in onszelf willen koesteren? Het is geen stijfheid of plechtstatigheid, noch is het een lang gezicht of een afwijzing van het genot van het leven. Het betekent gewoon een staat van iets waard zijn. De meesten van ons hunkeren naar erkenning en respect, waarbij we vermoeden dat anderen onze werkelijke waarde niet zien. Maar hoe verder we vorderen op het spirituele pad, hoe meer we ontdekken dat welke deugd we ook maar zouden kunnen ten toon spreiden, die alleen aan ons is uitgeleend door het Goddelijke. We komen naar het banket als bedelaars. Daarom zou echte waardigheid niet het bewustzijn van onze eigen verwaarloosbare waarde betekenen, maar het bewustzijn van dat wat ons waarde verschaft.
In Vadan Chalas haalt Hazrat Inayat Khan dit gezegde aan: Door te leren denken, ontwikkelt men waardigheid in zijn aard. Hoe meer men denkt, hoe waardiger men wordt, omdat waardigheid voortkomt uit bedachtzaamheid. Een nadenkend persoon is over het algemeen geneigd om een leerling te zijn en bereid om te leren. Zo iemand probeert niet alleen de mysteries van het leven van binnen en buiten te doorgronden, maar leert door de gewoonte van reflectie ook impulsen te beheersen. Het ritme van een nadenkend persoon is heel anders dan van iemand die gedachteloos is, die beheerst wordt door elke opwelling en sensatie. In het Engels is het woord ‘thoughtful’ (bedachtzaam) vaak een synoniem voor ‘attent’. We kunnen bijvoorbeeld zeggen: “Het was attent (thoughtful) van haar om aan zijn verjaardag te denken.” Of, “Hoewel ze duidelijk niet in staat was om het evenement bij te wonen, was het attent (thoughtful) van hen om haar toch uit te nodigen.”
Als we de gewoonte van bedachtzaamheid zouden cultiveren, zou het evident onszelf helpen op onze eigen reis, maar het zou ook weldadig zijn voor de hele wereld. Het is zinloos om ervan te dromen anderen te vertellen hoe ze over het leven moeten denken, maar het zou een stap voorwaarts zijn als we door ons voorbeeld een gematigder ritme en meer consideratie in de mensen om ons heen kunnen aanmoedigen.
Vertaling Kariem Maas