Er is geen gesproken Nederlandse versie van deze podcast, maar hier is de vertaling te lezen.

Hoeveel is genoeg? 

Zowel Jezus Christus als de Profeet Mohammed, grote zielen aan wie miljoenen volgelingen geestelijke leiding ontlenen – of beweren te ontlenen – zeggen dat armoede te verkiezen is boven overvloed. Bij die uitspraken zou een nadenkend mens zich ongemakkelijk kunnen voelen. We kunnen ons ook het verhaal uit het evangelie herinneren van de rijke man die Jezus om raad vroeg, en te horen kreeg dat hij alles wat hij had moest verkopen en aan de armen geven, zodat hij een schat in de hemel zou hebben (en niet op aarde, vermoedelijk). Betekent dit dat we afstand moeten doen van onze materiële rijkdom als we een spiritueel pad willen volgen? En als dat de boodschap is, waarom zou dat zo zijn? Moeten we een oncomfortabel leven nastreven? We zouden kunnen vragen, wat zou het nut van de schepping zijn, als het ons verboden zou zijn ervan te genieten?

Natuurlijk is het een valse redenering om de waardering van de schepping gelijk te stellen met het bezit van rijkdommen. Er wordt geen toegang gevraagd voor de juwelen van de nachtelijke hemel, noch voor het ochtendkoor van vogels dat het geschenk van een nieuwe dag viert. Zowel het opkomen van de zon als de zonsopgang van de glimlach van een kind zijn gratis. Maar zoals iedere ouder weet, is het opvoeden van een kind dat niet; eten, kleren, schoenen, school, medicijnen, een comfortabel huis – alles kost geld, en er lijkt nooit genoeg geld te zijn. Dus waarom zouden we ons zorgen maken over overvloed?

Hazrat Inayat Khan kende zowel overvloed als materiële tegenspoed in zijn eigen leven – in India kende hij de sterk wisselende lotgevallen van een musicus, soms met niets op zak voor een treinkaartje, en soms een graag geziene gast in de marmeren zalen van het koningshuis. Toen hij naar het Westen kwam, werd hij een rondzwervende en berooide derwisj, met een vrouw en uiteindelijk vier kinderen om voor te zorgen. Daarom is zijn onderricht over het onderwerp rijkdom ook zo genuanceerd. In Gayan Boulas vinden we: “Veel kwaad wordt geboren uit rijkdom, maar nog meer wordt gekweekt in armoede.” Aan de andere kant, in Vadan Tanas, wanneer de mysticus de aardse rijkdom vraagt om zijn karakter te verklaren, luidt het antwoord: “Degene die mij niet bezit is inderdaad arm, maar degene die mij bezit is nog armer.” Misschien kunnen we hier een aanwijzing vinden voor de zaak.

‘Geestelijk zijn’ betekent niet onnatuurlijk worden; integendeel, het is heel natuurlijk, want in werkelijkheid is onze ware natuur geest. Geestelijk zijn betekent dus alleen dat wij onze aandacht verleggen van de tijdelijke droom van het materiële naar de blijvende werkelijkheid van het ongeziene. Of we nu arm of rijk zijn, totdat we die verandering in zienswijze hebben aangebracht, zitten we nog steeds gevangen in de illusie, en loskomen zal moeilijk zijn. Als we verdiept zijn in een droom over onze schatten, waarin we onbewust de dienaar van onze bankrekening zijn geworden, dan zal het heroriënteren van onze aandacht net zo moeilijk zijn als het veranderen van het verloop van elke droom die we in onze slaap zien. En aan de andere kant, als we gebukt gaan onder een armoede waarvoor we niet hebben gekozen, dan zullen we dromen over het vinden van rijkdom, en ook dat zal het moeilijk maken om onze blik van de aarde af te wenden. Zolang wij in deze wereld leven, is het misschien het verstandigst om te vragen om genoeg, en niet meer dan genoeg. Zoals het zegt in Gayan Chalas: “Middelen die voldoende zijn voor de eenvoudige behoeften van het dagelijks leven zijn een grotere zegen dan de rijkdom die de strijd van het leven verergert.”

Vertaling Kariem Maas