Doe een wens

Met een groep vrienden spraken we onlangs over deze spreuk uit de Beker van Saki van december: “De mens zelf is een wensboom, en die boom is geworteld in het eigen hart.” Lezers herkennen hier wellicht een verband met een soefiverhaal dat Hazrat Inayat Khan soms vertelde. Dat gaat over iemand die op zoek was op het spirituele pad en onder de takken van een boom lag die hem vruchten en bloemen gaf en alles wat maar in hem opkwam. Totdat hij een zaadje van de twijfel in zichzelf toestond. Toen hij zich afvroeg of dit fenomeen slechts zijn verbeelding was, verdween de boom zoals een droom bij dageraad, en hij zag hem nooit meer.

We brengen ons leven door op zoek naar de vervulling van iets waarop we hopen, maar vaak zoeken we dat buiten onszelf. We kijken uit naar iemand met een toverstaf, of misschien naar een winnend lot uit de loterij, zonder te beseffen dat we zelf de macht hebben om onze wensen uit te laten komen.  Dat we ons hier niet van bewust zijn, komt alleen omdat we niet bekend zijn met de kunst en wetenschap van het wensen.

De wortels van een boom dienen om deze te verankeren tegen stormen. Wat we ook maar wensen moet beproevingen en tests doorstaan voordat het tot realisatie komt. Als we niet van ganser harte toegewijd zijn aan onze wens, als het ons aan geduld ontbreekt, kan tegenwind hem omver blazen.  Dan zullen we teleurgesteld zijn en ons misschien terugtrekken in de onjuiste en onvruchtbare overtuiging dat wensen zinloos is.  

Om te groeien en vrucht te dragen, moet een boom gevoed worden en water krijgen. Als hij geworteld is in ons hart, is het onze liefde en opoffering die hem in stand zullen houden.  Afhankelijk van waar we naar verlangen, als het bijvoorbeeld een vrucht is die langzaam rijpt, moeten we die wens misschien ook voeden met ons bloed en water geven met onze tranen.  Om het meest kostbare gewas te telen, zullen we alles moeten geven wat we hebben – maar de oogst zal het waard zijn.

Een zorgvuldige tuinier weet ook dat het nodig is om de boom te snoeien, want als hij onverzorgd blijft, zal hij al snel een ongeordende groei van in elkaar gevlochten takken voortbrengen, met zijscheuten die alle kanten uit schieten. De energie die in deze groei is gaan zitten en het gebrek aan zonlicht voor de vruchten, maken dat de vruchten klein zullen zijn, moeilijk te oogsten en mogelijk ook vatbaar voor ziekten en plagen.  Het snoeien van onze eigen boom van verlangen moet met wijsheid gebeuren. Daarbij moeten we, om succes te verzekeren , zorgen voor de sterkste, meest centrale verlangens en andere verwijderen.  Als we de wensboom goed verzorgen, kan hij helemaal tot in de hemel groeien – wat ons naar een verwant verhaal brengt, dat van Sjakie en de Bonenstaak, een sprookje dat vol mystiek zit die door iedereen over het hoofd wordt gezien. (In dit sprookje ruilt Sjaak, tot woede van zijn moeder, hun laatste koe voor een pakje ‘magische bonen’. Zij gooit die het raam uit. Daar groeien ze uit tot een enorme bonenstaak die tot in de wolken reikt. Sjaak klimt er stiekem in en beleeft er de wonderlijkste avonturen.)

Tot slot, impliciet in het gezegde uit de Beker van Saki is onze houding ten opzichte van onze wensen aan de orde. We kunnen begrijpen dat als een wens echt geworteld is in ons hart, onze houding positief en productief moet zijn.  Dan maken we dit gezegde uit Vadan Talas waar: “Maak iets groot als je kleine dingen wilt doen; en maak het klein als je grote dingen wilt doen.”

Vertaling Kariem Maas