Het wat en waarom van wensen

In een lezing over de kracht van de geest vertelt Hazrat Inayat Khan ons dat, als wij ongelukkig zijn in ons leven, dat meestal het gevolg is van niet weten hoe we onze geest op de juiste manier kunnen gebruiken. Hij zegt: “Als dit geheim bij iedereen bekend was geweest, zou geen mens in deze wereld ongelukkig zijn geweest, zou geen ziel een mislukking hebben gekend, want ongelukkig zijn en mislukken zijn beide onnatuurlijk.” En in Gayan Chalas vertelt hij ons dat er geen grens hoeft te zijn aan ons streven: “Er is niets op aarde of in de hemel wat niet binnen het bereik van de mens ligt. Als God binnen zijn bereik is, wat kan er dan buiten zijn bereik liggen?”

Wij kunnen ons afvragen: als alles binnen ons bereik ligt, en als falen onnatuurlijk is, waarom gebeurt het dan met zo’n deprimerende frequentie? Waarom hebben we niet wat we willen? Waarom zijn we zo vaak ongelukkig?

Een deel van het antwoord is dat wat op een mislukking lijkt, slechts een kortstondige verschijnsel kan zijn – een tegenslag kan een opstapje zijn naar een groter succes, zoals bijvoorbeeld de val van een baby die net leert lopen. Elke val is niet een mislukking maar een onderdeel van de training die het kind spoedig in staat zal stellen niet alleen te lopen, maar ook te rennen.

Niettemin zijn er velen wier leven chronisch gehuld lijkt in wolken van frustratie vanwege wat Hazrat Inayat Khan ‘onduidelijkheid over ons motief’ noemt. Als we onzeker zijn over wat we willen, dan zullen we, als een schip zonder kompas, eerst in de ene en dan in de andere richting varen, stormen tegenkomen en nooit in een veilige haven komen. Een symptoom hiervan, dat heel gewoon is in de verwarrende jaren van de adolescentie, is een rusteloos verlangen zonder te weten waarnaar we verlangen. Naarmate we meer ervaring opdoen en iets over onszelf te weten komen, beginnen we misschien beter te begrijpen wat de lege ruimte zou kunnen opvullen en ons compleet zou maken. Men zou kunnen zeggen dat deze herkenning de eerste stap is naar de vervulling van onze wensen.

De volgende stap is te weten waarom we iets willen – of met andere woorden, wat het motief achter de wens is. Dit is uiteraard van fundamenteel belang, want als we erin slagen te krijgen wat we hebben gewenst maar het voldoet niet aan ons motief, dan hebben we een kans verspeeld en we zullen moeten leven met de gevolgen daarvan.

Maar de echte rijpheid van verlangen komt wanneer we boven ons eigen gezichtspunt uitstijgen naar iets ruimers – wanneer we er nederig nota nemen van wat gepast is om te wensen, en wat het beste kan worden overgelaten aan de Goddelijke Wil. Dit is een stadium van ‘berusting’, een woord dat veel mensen verbijstert, omdat het lijkt op het opgeven van onze wensen. Ja, het is inderdaad het opgeven van onze wensen, maar de wijzen aanvaarden dit graag, want het is een zeer kleine prijs voor een kostbaar voorrecht: in dit geval betekent berusting het loslaten van het kleine om intimiteit met het Grote te krijgen.

Vertaling Kariem Maas