Leren en ontleren

Het thema van de eerste bijeenkomst, kortgeleden, van onze Soefi Beweging Serai kwam uit de Gayan, Boulas : “Het is makkelijk om leraar te worden, maar moeilijk om leerling te worden.” Hazrat Inayat Khan maakt ons heel duidelijk dat alle ontelbare lagen van ons levenslange leren – van namen, vormen, concepten, veronderstellingen en vooroordelen – een dikke sluier vormen die ons van de waarheid afsluit. Maar zoals verschillende bezoekers van de Serai hebben opgemerkt, is het één ding om te zeggen ‘we moeten ontleren’, maar nog iets heel anders om het te doen. Hoe leren we te ontleren?

In de wereldse zin van het woord is leerling zijn iets wat we associëren met onze kindertijd. Ons eerste leren vond plaats aan de voeten van ouders en grootouders, en daarna zaten we (min of meer gehoorzaam) op school en leerden we van leraren. Maar Waarheid kan ons niet worden onderwezen op de manier waarop vermenigvuldigingen of de namen van de grote rivieren van Afrika worden gegeven. Waarheid wacht om ontdekt te worden, wacht in ieder van ons, en omdat ze niet in woorden of vormen kan worden gevat, kan ze niet worden overgedragen of uitgedrukt van de ene persoon op de andere. 

Paradoxaal genoeg begint de weg naar ontleren op dezelfde manier als de weg van het leren. De uitgebreide reeks hier, in de blog Inner Call, over het thema van inwijding benadrukt de noodzaak om met een gids of leraar te werken, vooral aan het begin van de reis. Niet omdat de gids essentiële informatie heeft die we nodig hebben, en zeker niet omdat de gids leerlingen nodig heeft – verre van dat! – maar gewoon omdat het goed voor ons is om terug te keren naar de onschuld van de kindertijd. Dat was de les die Jezus gaf toen hij een kind op schoot nam – dat we net zo vrij moeten worden van vooroordelen als een kind. Weinigen hebben werkelijk de instelling om leerling te zijn, maar degenen die dat wel zo voelen, kunnen er goed aan doen om de open blik en houding van baby’s te bestuderen. 

Vertaling Kariem Maas